Jeotermal elektrik üretiminde özel sektöründen ilk yatırımcısı olan MB Holding Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Balat, Ekonomist Dergisi muhabirlerine jeotermali anlattı.
İnşaat, Enerji, Medikal Tekstil, İnşaat, Turizm, İnşaat malzemeleri sektörlerinde yatırımları bulunan MB Holding, jeotermal elektrik üretimi için merkez olarak seçtiği Aydın’a şimdiye kadar 400 milyon dolarlık yatırım yaptı. Bu yatırımlarını önümüzdeki iki yılda daha da genişletmeyi planlıyor. Bölgede ki jeotermal yatırımlarından yararlanarak seracılığı da başlayan MB Holding, ayrıca termal otel yatırımına hazırlanıyor.
Balat aslen Gaziantepli olan bir iş insanı. Aynı zamanda kentin vergi rekortmenleri listesinde yer alıyor. Aydın’a yatırım nedeni 16 yıl öncesine gidiyor. Burada MTA’nın yaptığı çalışmalar neticesinde bulunan jeotermal sahalara rastladığını aktaran Balat, 2006 yılında enerji piyasasında ki liberalleşme sürecinin ardından yatırım için gerekli izinleri aldığını kaydediyor. Böylece Türkiye’nin ilk özel jeotermal enerji santralini kurduklarını belirten Muharrem Balat, Menderes Geothermal Elektrik Üretim A.Ş. olarak şuan DORA-4 jeotermal elektrik santralinin yatırımına başladıklarını aktarıyor. İlk etapta 17 MWe’lık inşaata başladıklarını söyleyen Balat, yeni projenin de yine aynı bölgede yer aldığını ifade ediyor.
2006 yılından bu yana yaptığı 400 milyon dolarlık yatırımın %25’in öz kaynak gerisini ise kredi imkânlarını kullanarak gerçekleştirdiklerini ifade eden Muharrem Balat, toplam 72 MWe’lık bir kurulu güce sahip olduklarını belirtiyor. Ciroda %60 payı olan Enerji alanının önümüzde dönemde payının daha da artacağını söylüyor.
Amiral Gemisi Enerji
Bünyesinde yer alan 5 şirketle 150 Milyon Dolarlık ciro gerçekleştiren MB Holding’in kurucusu Muharrem Balat, iş hayatına ilk adımını 1968 yılında Baltaş şirketiyle inşaat alanında attı. Balat, taahhüt işleriyle bugüne dek TOKİ için 30.000 konut üretti. Şirket için İnşaat sektörü uzun bir süre önemli bir gelir kaynağı olurken, son yıllarda ise Enerji sektörü amiral gemisi haline geldi. Cirodaki payı %60 olan enerjinin önümüzdeki dönemde payının daha da artacağını söylüyor.
Jeotermalde Öncüyüz
Aynı zamanda Uluslararası Jeotermal Enerji Birliği Başkanı olan Muharrem Balat, jeotermal enerjinin Anadolu için çok önemli bir kaynak olduğunu fakat bugüne kadar tam anlamıyla fırsata dönüştürülemediğini söylüyor. Şirket olarak Türkiye’nin ilk özel jeotermal enerji santralini kurarak önemli bir görevi üstlendiklerini söyleyen Balat, Türkiye’de jeotermal enerjinin gelişiminde öncü rol oynadıklarını kaydediyor. Balat, Menderes Geothermal Elektrik Üretim A.Ş.’nin giderek artan elektrik enerjisi talebini alternatif, çevre dostu, yenilenebilir kaynaklarla karşılamak hedefiyle yola çıktığını aktarıyor.
Muharrem Balat, Aydın’da ki ilk jeotermal elektrik santrali olan 8,5 MWe gücünde ki DORA-1’in ardından tam anlamıyla yatırımı tamamlanan ve enerji satışı gerçekleştiren 54 MWe üretim gücüne ulaştıklarını söylüyor. Halen devam eden yatırımların tamamlanmasıyla bu rakamın 400 MWe’a kadar çıkacağını da belirtiyor.
Üçte İkisi Aydın’dan
Muharrem Balat, şöyle devam ediyor; “Çevre dostu enerji kaynağı olan jeotermal enerjiyi ekonomiye kazandırarak emsal karbon yakıtlarından enerji üretimine kıyasla karbondioksit emisyonunu azalttığımız gibi petrol için harcanan döviz girdilerinin de azalmasına katkıda bulunduk. Rakamlarla ifade etmek gerekirse ilk projede yılda 32.000 ton, DORA-2 projesinde 45.000 ton, DORA-3’te ise 110.000 ton karbondioksit emisyon azaltımı sağlanıyor. DORA-4 projesinin işletmeye girmesiyle Aydın’da ki tesislerin ihtiyaç duyduğu elektrik enerjisinin tamamı DORA tesislerinden sağlanacak.”
Türkiye’de şuanda jeotermal elektrik üretiminin üçte ikisi Aydın’dan karşılanıyor. Türkiye’de toplam jeotermal santral kurulu gücü 334 MWe ulaşmış bulunuyor. Muharrem Balat 2015 yılında yeni sahalara dönük yatırımlarında devreye girmesiyle Türkiye genelinde bu rakamın 400 MWe’a kadar çıkacağını söylüyor. Balat 2023 hedefinin ise 1000 MWe olduğunu ifade ediyor.
Termal Otel Yapılacak
Öte yandan MB Holding jeotermal enerjiyi tarım alanında da kullanıyor. Şirketin Aydın’da kurduğu Sultan Sera’da ürettiği domatesler yurtdışına ihraç ediliyor. Muharrem Balat burada üretilen domateslerin yarısını Hollanda’ya sattıklarını ifade ediyor. Balat hedeflerini Sultan Sera’yı 160.000 metrekarelik bir büyüklüğe taşımak olduğunu da sözlerine ekliyor. Mevcut jeotermal yatırımlarını buharının seracılık alanını da büyüteceğini aktaran Balat bunun yanı sıra çıkan buhardan faydalanmak üzere önümüzdeki süreçte yeni turistlik tesisler açılacağını da ifade ediyor. Bu konudaki ilk projede şuanda geliştiriliyor.
Bu projede hedef kitlenin Avrupalı yaşlı turistler olduğunu aktaran MB Holding Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Balat, 20 milyon dolara mal olacak otel için bir İspanyol mimarlık şirketi ile görüştüklerini belirtiyor. Balat, Aydın’ın jeotermal varlığının yanı sıra önemli kültür mirası olan antik kentlere de yakın olduğunu ve bu nedenle de turistlerin ilgisini çekeceğini söylüyor. Balat yapacakları otelin DORA Jeotermal Elektrik Üretim Tesisleri’ne yakın olacağını da kaydediyor.
Gaziantep Hilton’u Ekim Ayında Açacak
MB Holding Aydın’da yapacağı otelden önce bu alanda ilk adımı Gaziantep’te atmış durumda. Bu ilde bir buçuk yıl önce inşaatına başlanan otel önümüzdeki Ekim ayında açılacak. MB Holding Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Balat Gaziantep merkezde Gazi Muhtar Paşa Bulvarı’nda 18 milyon dolarlık yatırımla hayata geçirilen otelin Hilton tarafından işletileceğini söylüyor. Balat, 107 odalı otelin kentin turizmine ve ekonomik hayatına önemli katkısı olacağını söylüyor.